ตามรอยปืนใหญ่ “ศรีปาตานี” ภาพสะท้อนความรุ่งเรืองของปัตตานีในอดีต

 

“ปืนใหญ่ศรีปาตานี” หรือ “ปืนใหญ่พญาตานี” ที่ตั้งอยู่หน้ากระทรวงกลาโหม กรุงเทพมหานคร คือภาพสะท้อนความรุ่งเรืองของปัตตานีไนอดีตอันมั่งคั่งและน่ายำเกรง จากการเป็นเมืองอุตสาหกรรมผลิตปืนใหญ่ทรงอาณุภาพและเมืองท่าอันลือชื่อ นอกจากนี้ยังสะท้อนถึงความสัมพันธ์กับสยามนับตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ยิ่งไปกว่านั้น ความรุ่งเรืองของปัตตานีที่พุ่งทยานถึงขีดสุดยังเกิดขึ้นภายใต้การปกครองของกษัตรีย์แห่งปัตตานีที่สืบทอดบัลลังก์พร้อมกับราโชบายในการพัฒนาปัตตานีต่อเนื่องกันถึง 4 พระองค์ แม้ประวัติศาสตร์ความเป็นมาของปืนใหญ่พญาตานียังคงคลุมเครือ แต่ความทรงจำของชาวปัตตานีต่อ “ปืนใหญ่พญาตานี” และ “ปืนใหญ่แห่งปาตานี” คือความภาคภูมิต่อประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่ที่ฝังลึกในก้นบึ้งของหัวใจของชาวปัตตานีทั้งมวล ซึ่งผู้คนภายนอกอาจไม่เข้าใจและอาจสับสนต่อเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ที่อยู่ร่วมสมัยระหว่างรัฐไทยกับ 3 จังหวัดชายแดนใต้ เพราะฉะนั้น การย้อนรอยอดีตเพื่อทำความเข้าใจปัจจุบันจึงเป็นสิ่งจำเป็นในการทำความเข้าใจชุดความทรงจำทางประวัติศาสตร์ที่ต่างกัน แม้เรื่องราวต่าง ๆ จะผ่านเลยมาแล้วก็ตาม 

 ขอบคุณดนตรีประกอบ/ Thank You for Original Soundtrack Rentak Melayu - Wishnu Dewanta's Senior Recital w/ UPH Symphony Orchestra Joget Serampang Laut أغنية الملايو التقليدية Malay Traditional Song Instrumental Medley Inang & Joget ~ Aswara Game of Thrones Theme – Irama Melayu

ที่มา ประวัติศาสตร์นอกตำรา 

Read More

มหาตมะ คานธี : พลังใจแห่งการต่อสู้ของชาวอินเดีย

 

โมฮันดาส การัมจันท์ คานธี Mahatma Gandhi (ปี 1869-1948) เป็นทั้งครูและนักปฏิรูป ซึ่งเรารู้จักกันในนามว่า ‘มหาตมะ’ หรือจิตวิญญาณที่ยิ่งใหญ่ คานธีเกิดในโปรพันทาระทางตะวันตกของอินเดีย ปี 1888 เขาไปศึกษาวิชากฎหมายที่ลอนดอนและเริ่มศึกษาเกี่ยวกับศาสนา เขาสนใจคัมภีร์ภควัตคีตาของศาสนาฮินดูซึ่งเป็นแรงใจสำหรับตัวเขาตลอดชีวิต

มหาตมะ คานธี

เป็นศูนย์รวมพลังใจแห่งอินเดีย เป็นบุคคลสำคัญในการต่อสู้ของอินเดีย เพื่อเรียกร้องเอกราชจากอังกฤษ เขาอุทิศชีวิตต่อสู้เพื่อให้เกิดสันติภาพ การปฏิรูปและการปกครองตนเองในบ้านเมือง

ต่อมาคานธีย้ายไปตั้งหลักแหล่งอยู่ในแอฟริกาใต้ โดยประกอบอาชีพทนายความ เขาเรียกร้องให้มหาชนต่อสู้กับกฏหมายที่แบ่งแยกกีดกันชุมชนชาวเอเชีย จนรัฐบาลต้องยอมโอนอ่อนให้สิทธิบางประการมาบ้าง

มหาตมะ คานธี สมัยเป็นนักเรียนกฏหมายอยู่ที่ลอนดอน
(ภาพจาก : wikipedia)

คานธีกลับอินเดียในปี 1915 หลังจากเขียนหนังสือเล่มเล็กๆ เรียกร้องให้อินเดียปกครองตนเอง เขาดำเนินชีวิตอย่างสมถะและแต่งกายง่ายๆ คานธีเห็นว่าการประพฤติและปฏิรูปสังคมนั้นสำคัญพอๆกับเรื่องการเมือง เขาต่อสู้เพื่อล้มล้างระบบจัณฑาล ซึ่งเป็นวรรณะต่ำสุดที่ถูกรังเกียจเดียดฉันท์ในอินเดีย เขาต่อสู้เพื่อสิทธิสตรี และเชื่อว่าชาวฮินดูและชาวมุสลิมจะมีความสัมพันธ์อันดีต่อกัน

เริ่มต้นขบวนการดื้อแพ่ง

ในปี 1920 คานธีโน้มน้าวพรรคคองเกรสแห่งอินเดียซึ่งเป็นกลุ่มที่เรียกร้องอิสรภาพ ให้เคลื่อนไหวต่อต้านอังกฤษ ขบวนการนี้ก่อให้เกิดปฏิกิริยาตอบรับอย่างใหญ่หลวง คานธีชักชวนให้รวมหัวกันต่อต้านผ้าอังกฤษที่ทำจากฝ้ายราคาถูกของอินเดียและใช้วงล้อปั่นด้ายเป็นสัญลักษณ์แทนการพึ่งพาตนเอง จากเหตุการณ์นี้ทำให้เขาถูกจับและจำคุก 6 ปี

คานธีกับดร.แอนนี่เบซานต์ ระหว่างทางไปประชุมที่เมืองมัทราสในเดือนกันยายน พ.ศ. 2464
คานธีได้นำผ้าเตี่ยวมาใช้เป็นครั้งแรกเพื่อเป็นสัญลักษณ์ในการแสดงตัวตนกับคนยากจนของอินเดีย
(ภาพจาก : Wikipedia)

ในปี 1930 คานธีเริ่มขบวนการดื้อแพ่งครั้งที่ 2 เขานำการเดินขบวนผ่านอินเดียตะวันตกไปที่ชายฝั่งเพื่อผลิตเกลือด้วยมือตนเองเป็นการประท้วงที่รัฐผูกขาดการผลิตเกลือ จึงทำให้เขาถูกจับกุมอีกครั้ง ปี 1931 เขาเข้าร่วมประชุมโต๊ะกลมที่กรุงลอนดอน เรื่อง อนาคตของอินเดีย แต่การเจรจาไม่ประสบผลสำเร็จ

ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 คานธีจัดตั้งขบวนการเคลื่อนไหว ‘จงไปจากอินเดีย’ (Quit India) อังกฤษโต้ตอบด้วยการจับตัวผู้นำของพรรคคองเกรสไป แต่กลับกลายเป็นการยั่วยุให้เกิดการต่อสู้ที่รุนแรงยิ่งขึ้น ทำให้รัฐบาลต้องสูญเสียอำนาจในดินแดนส่วนใหญ่ของประเทศไป

โมฮันดาส การัมจันท์ คานธี Mahatma Gandhi

หลังปี 1944 คานธีปล่อยให้คองเกรสเป็นผู้เจรจาต่อรองกับอังกฤษ ส่วนเขาหันมาทุ่มเทให้กับการสร้างความสงบสุขให้กับดินแดนต่างๆที่มีการจลาจลต่อสู้ระหว่างพวกฮินดูกับมุสลิม เขาต่อต้านการแบ่งแยกทางการเมือง ระหว่างชาวฮินดูกับชาวมุสลิม ซึ่งการแบ่งแยกนี้นำไปสู่การก่อตั้งประเทศปากีสถาน ในวันประกาศเอกราช วันที่ 15 สิงหาคม 1947 คานธีอดอาหารและสวดอธิษฐานขอสันติภาพ ผลจากการแบ่งแยกชาวฮินดูและชาวมุสลิมนี้ทำให้ต้องอพยพคนจำนวนมาก มีคนล้มตายถึงหลายแสนคนในปีนี้

อนุสรณ์สถานที่คานธีถูกลอบสังหารในปี 2491
(ภาพจาก : wikipedia)

ในวันที่ 30 มกราคม 1948 คานธีถูกชาวฮินดูหัวรุนแรงยิงเสียชีวิตในเมืองเดลี ขณะชุมนุมสวดมนต์ยามเย็นที่ปฏิบัติเป็นกิจวัตร ชาวฮินดูคนนั้นไม่ต้องการให้ชาวมุสลิมและฮินดูสมานฉันท์กัน เขาจึงยิงปืนใส่คานธีถึง 3 นัด จนคานธีล้มลง ไม่ทันได้ถึงมือแพทย์ คานธีได้เสียชีวิตลงไปก่อน ซึ่งในขณะนั้นเขามีอายุ 78 ปี.

Read More

อาณาจักรลังกาสุกะ การสถาปนาอาณาจักรต่าง ๆ ในดินแดนประเทศไทยโบราณ ตอนที่ 12

Read More

ประวัติศาสตร์ อาณาจักรปัตตานี

อาณาจักรปัตตานี  ในพื้นที่จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส และสงขลาบางส่วนในปัจจุบัน

อาณาจักรปัตตานี (มลายู: كراجأن ڤتاني; Kerajaan Patani) ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของประเทศไทย ในพื้นที่จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส และสงขลาบางส่วนในปัจจุบัน อาณาจักรปัตตานีถือกำเนิดขึ้นก่อนอาณาจักรสยาม 500 ปี เริ่มจากเป็นเผ่าเล็ก ๆ รวมตัวกัน มีประชากรอาศัย 200-250 คน มีชื่อว่า ปีสัง โดยแต่ละปีจะมีตูวอลา (หัวหน้าเผ่าในสมัยนั้น) มาปกครอง และจะสลับทุก ๆ 1 ปี ต่อมามีชนกลุ่มใหญ่เข้ามามีบทบาทในแถบนี้มากขึ้น จนในที่สุด ก็ถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรลังกาสุกะ และเปลี่ยนจากชื่อ ปีสัง มาเป็น บาลูกา ซึ่งมีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 9 หลังจากนั้นราว 100 ปี ลูกชายกษัตย์ลังกาสุกะได้เดินทางมาถึงที่นี้และรู้สึกประทับใจ เลยเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น ปาตาอีนิง แล้วก่อตั้งเป็นรัฐใหม่ ชื่อ รัฐปาตาอีนิง จนมีพ่อค้ามากมายเข้ามาติดต่อค้าขายทั้งจีน อาหรับ แต่ชาวอาหรับเรียกที่นี้ว่า ฟาตอนี เลยมีคนเรียกดินแดนแห่งนี้แตกต่างกันออกไป เดิมอาณาจักรปัตตานีนับถือศาสนาพุทธนิกายมหายาน แต่ในราวพุทธศตวรรษที่ 21 ได้เริ่มเปลี่ยนไปนับถือศาสนาอิสลาม โดยบางช่วงอาณาจักรแผ่ขยายครอบคลุมถึงรัฐกลันตันและรัฐตรังกานู ตอนกลางของประเทศมาเลเซีย แต่หลังการสิ้นสุดราชวงศ์ศรีวังสา อาณาจักรปัตตานีก็เริ่มเสื่อมลง จนตกอยู่ในอำนาจของสยามในปี พ.ศ. 2329 และกลายเป็นเมืองขึ้นเรื่อยมาจนถึงปี พ.ศ. 2445 ก็ถูกรวมเข้าเป็นส่วนหนึ่งของสยาม

      ทางช่องนำเรื่องประวัติศาสตร์มาเล่าให้ฟัง เพื่อเป็นความรู้ ความบันเทิงเท่านั้น มิได้มีเจตนาใดๆ โปรดใช้วิจารณญาณในการรับฟัง 

ที่มา :

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%...

Read More

ประวัติศาสตร์ มอญ จากยุคเริ่มต้นถึงกาลอวสาน

มอญเป็นชนชาติเก่าแก่ชนชาติหนึ่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ปัจจุบันอาศัยอยู่เป็นกลุ่มกระจายอยู่ในประเทศพม่า และประเทศไทย ชนชาติมอญมีความเป็นมาที่น่าศึกษาอย่างยิ่ง เป็นชนชาติ ที่มีอารยธรรมรุ่งเรืองมากชนชาติหนึ่งในภูมิภาคนี้ ตามพงศาวดารพม่ากล่าวว่า "มอญ" เป็นชนชาติแรกที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ในพม่าซะด้วยซ้ำ
รายละเอียดจะเป็นอย่างไร ติดตามได้ที่วีดีโอนี้
-----------------------------------------------
**ข้อมูลอ้างอิง**

หม่อง ทินอ่อง เขียน เพ็ชรี สุมิตร แปล. ประวัติศาสตร์พม่า. กรุงเทพ:โครงการตำราฯ. 2551.

ชาญวิทย์ เกษตรศิริ. พม่า ประวัติศาสตร์และการเมือง. กรุงเทพฯ:โครงการตำราฯ, 2544.

พงศาวดารมอญพม่า คัดจากฉบับพิมพ์ครั้งแรกในประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๑ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๗ เข้าถึงได้ที่ - https://th.wikisource.org/wiki/%E0%B8...

สุภรณ์ โอเจริญ. มอญ ในเมืองไทย. กรุงเทพ:โครงการตำราฯ. 2541.

 “พระเจ้าอโนรธา” ได้อะไรไปจาก “เมืองมอญ”!? บทความโดย อาโด๊ด เข้าถึงได้ที่ - https://www.silpa-mag.com/history/art...

“มอญ ต้นตออารยธรรมอุษาคเนย์” บทความโดย วิรัช นิยมธรรม เข้าถึงได้ที่ - http://www.openbase.in.th/node/9784

“มอญ เข้าสู่ประเทศไทยในสมัยใด?” บทความโดย องค์ บรรจุน เข้าถึงได้ที่ - http://www.openbase.in.th/node/9783

อาณาจักรมอญ - https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%...

อะยี - https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%...
----------------------------------------------
**Cr. รูปประกอบจาก หนังสือประวัติศาสตร์พม่า **
----------------------------------------------
** วีดีโอนี้ เป็นเรื่องเกี่ยวกับประวัติศาสตร์มอญ-พม่า ที่ทางเราไม่ถนัดเลย ต้องทำความเข้าใจใหม่ในหลายๆเรื่อง ต้องอ่านหนังสือ บทความ และย่อยเรื่องราว เพื่อเขียนเป็นสคลิปบรรยยาย ให้เข้าใจได้เพียงยี่สิบนาที ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่าย หากขาดตกบกพร่องอะไรไป ก็ต้องขอภัยด้วยนะครับ **

Read More

อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา

       

 อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา เป็นอุทยานประวัติศาสตร์ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีเนื้อที่ 1,810 ไร่ โดยตั้งอยู่ภายในเกาะเมืองอยุธยา อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยกรมศิลปากรได้ประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา พื้นที่ 3,000 ไร่^[1] อุทยานฯ อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ไปทางทิศเหนือ ตามถนนสายเอเซีย ระยะทางประมาณ 75 กิโลเมตร^[2] ได้รับการพิจารณาเป็นมรดกโลกเมื่อวันที่ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2534 ในนาม นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา

พระเจ้าอู่ทองทรงสถาปนากรุงศรีอยุธยาขึ้นใน พ.ศ. 1893 และได้ถูกพม่าทำลายลงในพุทธศตวรรษที่ 23^[4] แม้จะถูกทำลายลงก็ยังคงมีร่องรอยความยิ่งใหญ่และความเจริญรุ่งเรืองของเมืองดังที่ปรากฏมาจนถึงปัจจุบัน ต่อมาครั้งพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ขึ้นเป็นราชธานี ได้มีการรื้ออิฐจากสถาปัตยกรรมในกรุงศรีอยุธยาเพื่อไปก่อสร้างกรุงเทพมหานคร ทำให้โบราณสถานต่าง ๆ ถูกทำลายและทิ้งร้างไป^[5] ครั้นถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้อนุรักษ์และฟื้นฟูโบราณสถานในกรุงศรีอยุธยาขึ้นอีกครั้ง

ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้พระยาโบราณราชธานินท์ ข้าหลวงมณฑลกรุงเก่าทำการขุดแต่งโบราณสถาน และปรับปรุงสภาพในพระราชวังโบราณ

เมื่อปี พ.ศ. 2478 กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานหลายแห่งในเกาะรอบเมืองพระนครศรีอยุธยาเป็นโบราณสถานสำคัญของชาติ รวม 69 แห่ง

ต่อมาในสมัยของ จอมพล ป. พิบูลสงคราม จึงได้เริ่มโครงการบูรณะพระที่นั่งและวัดต่าง ๆ โดยมีกรมศิลปากรเป็นผู้ดูแล

ปี พ.ศ. 2512 ได้มีโครงการชื่อ โครงการสำรวจขุดแต่งและบูรณะปรับปรุงโบราณสถาน โดยมีความพยายามที่จะประสานงานร่วมมือกับองค์กรต่าง ๆ ในอันที่จะอนุรักษ์เมืองประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาไว้

ในที่สุด พ.ศ. 2519 ได้มีการปรับปรุงโครงสร้างของงานชิ้นใหม่ แล้วจัดทำโครงการอุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาขึ้น และเริ่มทำการบูรณะปรับปรุงโบราณสถานเป็นต้นมาตั้งแต่ พ.ศ. 2520 และในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญครั้งที่ 15 ปี พ.ศ. 2534 ณ เมืองคาร์เธจ ประเทศตูนิเซีย นครประวัติศาสคร์พระนครศรีอยุธยา พร้อมด้วยเมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร (อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร) และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลก

ขอบเขตของอุทยานประวัติศาสตร์[แก้]

อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยามีขอบเขตพื้นที่ตามประกาศกรมศิลปากรเรื่องกำหนดเขตที่ดินโบราณสถาน รวมพื้นที่ทั้งสิ้นราว 3,000 ไร่ โดยได้มีการกำหนดเขตที่ดินโบราณสถานครั้งแรกในปี พ.ศ. 2519 รวมพื้นที่ประมาณ 1,810 ไร่ ^[6] โดยในเขตที่ดินโบราณสถานดังกล่าวมีโบราณสถานที่สำคัญ ดังนี้

เลขที่	ชื่อ	รูปภาพ	สร้าง	ผู้สร้าง
1	พระราชวังโบราณ		พ.ศ. 1893	สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1
2	วัดมหาธาตุ		พ.ศ. 1917 หรือ พ.ศ. 1927	สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1
3	วัดพระศรีสรรเพชญ์		พ.ศ. 1991	สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
4	วัดราชบูรณะ		พ.ศ. 1967	สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2
5	วัดพระราม		พ.ศ. 1912	สมเด็จพระราเมศวร
6	วิหารพระมงคลบพิตร		?	ราวสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

ต่อมา ในปี พ.ศ. 2540 กรมศิลปากรได้ประกาศกำหนดเขตที่ดินโบราณสถานพระนครศรีอยุธยาเพิ่มเติม ซึ่งครอบคลุมเกาะเมืองอยุธยาและพื้นที่รอบนอกเกาะเมืองทุกด้านที่ปรากฏหลักฐานด้านประวัติศาสตร์โบราณคดี โดยมีจุดประสงค์เพื่อทำการอนุรักษ์และพัฒนาให้เหมาะสมกับการที่นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาได้รับยกย่องให้เป็นมรดกโลก^[7] ซึ่งในเขตที่ดินเพิ่มเติมนี้ มีโบราณสถานที่สำคัญ อาทิ

พระราชวังจันทรเกษม วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร วัดโลกยสุธาราม วัดธรรมิกราช วัดเสนาสนารามราชวรวิหาร วัดสวนหลวงสบสวรรค์ กำแพงและป้อมปราการกรุงเก่า วัดไชยวัฒนาราม วัดพุทไธศวรรย์ วัดหน้าพระเมรุ วัดใหญ่ชัยมงคล

วัดกษัตราธิราชวรวิหาร วัดพนัญเชิง วัดกุฎีดาว วัดดุสิดาราม วัดภูเขาทอง วัดพระยาแมน หมู่บ้านโปรตุเกส หมู่บ้านฮอลันดา หมู่บ้านญี่ปุ่น เพนียดคล้องช้าง โบสถ์นักบุญยอแซฟ เป็นต้น

ทั้งนี้ เขตที่ดินโบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก คือเขตที่ดินในส่วนก่อนมีประกาศกำหนดเขตที่ดินโบราณสถานพระนครศรีอยุธยาเพิ่มเติมในปี พ.ศ. 2540 เท่านั้น เนื่องจากไม่ได้มีการเสนอขอขยายเขตที่ดินตามประกาศกำหนดเขตที่ดินโบราณเพิ่มเติมให้เป็นมรดกโลก

เหตุผลที่ได้รับคัดเลือกเป็นมรดกโลก[แก้]

อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาได้จดทะเบียนเป็นมรดกโลกจากองค์การยูเนสโกภายใต้ชื่อ "นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาและเมืองบริวาร" ในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญครั้งที่ 15 เมื่อปี พ.ศ. 2534 ที่เมืองคาร์เทจ ประเทศตูนิเซีย ด้วยข้อกำหนดและหลักเกณฑ์พิจารณาให้เป็นมรดกโลก ดังนี้

- เป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรมหรืออารยธรรมที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบันหรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว

Read More